Φυτικές Ινές και Παχύ Έντερο
Οι φυτικές ίνες είναι ενδογενή στοιχεία των φυτών που παρουσιάζουν αντοχή στα πεπτικά ένζυμα του ανθρώπινου οργανισμού. Οι φυτικές ίνες διακρίνονται σε διαλυτές και αδιάλυτες. Οι φυτικές ίνες έχουν συνδεθεί από τη διεθνή βιβλιογραφία με προστατευτική δράση τόσο στον καρκίνο του εντέρου όσο και στον καρκίνο του μαστού.
Συγκεκριμένα, σε ότι αφορά τον καρκίνο του παχέος εντέρου, έχει φανεί από επιδημιολογικές έρευνες ότι πληθυσμοί που μεταναστεύουν και υιοθετούν διαφορετικές διατροφικές συνήθειες στην χώρα υποδοχής, παρουσιάζουν μεταβολές στη συχνότητα εκδήλωσης καρκίνου του παχέος εντέρου. Σε πολλές μελέτες έχει επίσης φανεί ότι οι ίνες του σιταριού και άλλων δημητριακών και γενικότερα φυτών που περιλαμβάνονται στην διατροφή των Αφρικανών και των Ασιατών σε μεγάλες ποσότητες, βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Επίσης πειράματα σε πειραματόζωα, έδειξαν ότι μια πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή, απέτρεπε την παράλλαξη καλοηθών αδενωμάτων (του παχέος εντέρου) σε κακοήθη. Στα πειράματα αυτά φάνηκε επίσης ότι σημασία ως προς την προστατευτική αυτή δράση, διαδραμάτιζε και ο τύπος των φυτικών ινών που καταναλώνονταν από τα πειραματόζωα. Έτσι διαπιστώθηκε ότι την πλέον προστατευτική δράση είχαν οι ίνες του σιταριού έναντι άλλων ινών όπως οι ίνες φρούτων, κυτταρίνης ή ακόμη αυτές που περιέχονται στο ρύζι και άλλα δημητριακά.
Τρόποι Επίδρασης των Φυτικών Ινών ως προς την Καρκινογένεση στο Παχύ Έντερο
Οι φυτικές ίνες φαίνεται πώς ασκούν την προληπτική τους δράση ως προς την καρκινογένεση με τους παρακάτω τρόπους:
- Με την αραίωση της συγκέντρωσης των καρκινογόνων ουσιών στο παχύ έντερο εξαιτίας της παρουσίας των φυτικών ινών σε αυτό.
- Με την μεταβολή της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου που ως αποτέλεσμα έχει την αδρανοποίηση των καρκινογόνων ουσιών.
- Με την πρόκληση δομικών και λειτουργικών (χημικών) μεταβολών στα κύτταρο του βλεννογόνου. Οι αλλαγές αυτές ως αποτέλεσμα έχουν την μείωση του ρυθμού πολλαπλασιασμού των κυττάρων αυτών.
- Μέσω της αναστολής της παραγωγής βουτυρικού οξέος. Το βουτυρικό οξύ χρησιμοποιείται από τα κύτταρα ως πηγή ενέργειας για τον πολλαπλασιασμό τους.
- Μέσω της τροποποίησης του μεταβολισμού των χολικών οξέων που εμπλέκονται στο μηχανισμό της καρκινογένεσης.
- Μέσω της μείωσης του ρΗ των κοπράνων.
- Μέσω της επιτάχυνσης της διάρκειας διέλευσης των κοπράνων στον εντερικό αυλό, με αποτέλεσμα την ελάττωση του χρόνου έκθεσης του βλεννογόνου σε καρκινογόνες ουσίες.
Οι μηχανισμοί αυτοί έχουν σε μεγάλο βαθμό επιβεβαιωθεί μέσα από πειράματα σε πειραματόζωα αλλά και μελέτες με υποκείμενα ανθρώπους. Έτσι, η χορήγηση 10 γραμμαρίων φυτικών ινών σε ανθρώπους μείωσε τα επίπεδα δευτερογενών χολικών οξέων, καθώς και τη μεταλλαξιογόνο δράση των κοπράνων. Από άλλες μελέτες φάνηκε ότι η χορήγηση φυτικών ινών δρα προληπτικά ως προς την υποτροπή σε ασθενείς που έχουν ήδη χειρουργηθεί για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Σε άλλη κλινική έρευνα που διεξήχθη από το National Cancer Institute στις ΗΠΑ σε άτομα με Οικογενή Αδενωματώδη Πολυποδίαση (ΟΑΠ) και που διήρκεσε 4 χρόνια, βρέθηκε ότι ο αριθμός και το μέγεθος των πολυπόδων μειώθηκαν σ’ αυτούς που ελάμβαναν 22,5 γραμμάρια ινών σιταριού την ημέρα συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου.
Φυτικές Ίνες και Καρκίνος του Μαστού
Επίσης πολλές έρευνες έχουν διεξαχθεί για την προληπτική δράση των φυτικών ινών σε σχέση με τον καρκίνο του μαστού. Οι περισσότερες από αυτές επιβεβαίωσαν ότι η ποσότητα φυτικών ινών που περιλαμβάνεται στην καθημερινή διατροφή είναι αντιστρόφως ανάλογη της συχνότητας του καρκίνου του μαστού. Σε άλλες αναδείχθηκε η συνεργική δράση μιας πλούσιας σε λίπος και ταυτόχρονα φτωχής σε φυτικές ίνες διατροφής στην ανάπτυξη καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου.
Σε σχετικά πειράματα με πειραματόζωα, φάνηκε ότι εκείνα στα οποία χορηγούνταν φυτικές ίνες παρουσίαζαν χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου του μαστού. Φαίνεται ότι ο μηχανισμός μέσω των οποίων οι φυτικές ίνες δρουν ανασταλτικά ως προς τον καρκίνο του μαστού, είναι μέσω της μείωσης των επιπέδων των ορμονών του φύλου. Έτσι στα πειραματόζωα στα οποία χορηγήθηκαν, βρέθηκαν χαμηλές τιμές τεστοστερόνης, οιστρογόνων και ελεύθερης τεστοστερόνης στο πλάσμα και αυξημένα επίπεδα SHBG (Πρόκειται για την sex-hormone blndlng globulιn πρωτεΐνη που συνδέεται με την οιστραδιόλη).
Φαίνεται ακόμη ότι η δράση των φυτικών ινών εvτοπίζεται στην εντεροηπατική κυκλοφορία, όπου εμποδίζουν τη δράση ενός βακτηριακού ενζύμου που βοηθά στην επαναρρόφηση των οιστρογόνων που έχουν απεκκριθεί. Επιπλέον, φαίνεται ότι το μη συνδεδεμένα οιστρογόνα συνδέονται με τις φυτικές ίνες και δεν απορροφώνται. Σε μελέτες σε ανθρώπους και με σταθερή την ποσότητα λίπους, διαπιστώθηκε ότι στην ομάδα που ελάμβανε 15 γραμμάρια ινών σιταριού την ημέρα υπήρξε μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων.
